
Edirne Milletvekili ve Ziraat Mühendisi Ediz Ün, Resmî Gazete’de yayımlanan veToprak Mahsulleri Ofisi’ne (TMO) sıfır gümrükle arpa ve mısır ithalatı yetkisi verilmesineilişkin kararın “miktar güncellemesi” olarak açıklanmasına rağmen, bunun Türkiye tarımındayanlış politikaların sürdüğünün göstergesi olduğunu belirtti.
Ün, “Hububat ve Bakliyat İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulanması Hakkında KarardaDeğişiklik Yapılmasına Dair Karar”la ilgili olarak şunları söyledi: “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ınimzasıyla yayımlanan bu karar, TMO’nun ithalat yetkilerini genişletiyor. Resmî açıklamadabunun 2019 yılında tahsis edilen kontenjanların miktar güncellemesi olduğu belirtilse desonuç değişmiyor: Türkiye bir kez daha ithalat kapısını açık tutuyor. Bu, yıllardır süren yanlıştarım politikalarının sonucudur.”
“Üretim var ama ithalat yine gündemde”
Ün, Türkiye’nin mısır ve arpa üretiminde son yıllarda yaşadığı dalgalanmalara dikkat çekti:“Türkiye ortalama 8,5 milyon ton mısır üretmesine rağmen, 2021’de 2,1 milyon ton, 2022’de3 milyon ton, 2023’te 1,9 milyon ton, 2024’te ise 4 milyon ton mısır ithal etti. Bu yıl dahabitmeden 4,1 milyon tonluk ithalat yapılmış durumda. Şimdi de TMO’ya sıfır gümrükle 1milyon tonluk yeni yetki veriliyor. Bu tablo, ülkemizin üretim planlamasında ciddi sorunlarolduğunu gösteriyor.”
Arpa üretiminde de benzer bir durum yaşandığını belirten Ün, “Son 41 yılda ortalama 7,6milyon ton olan arpa üretimi bu yıl kuraklık nedeniyle 6 milyon tona düştü. Buna rağmenTürkiye 2021’de 2,2 milyon ton, 2022 ve 2023’te birer buçuk milyon ton arpa ithal etti.2024’ün sonu ile 2025’in ilk yarısında 1 milyon ton arpa ihraç edildi. Şimdi yeniden ithalatyetkisi veriliyor. Madem ithal edecektik, neden eldeki arpayı sattık?” diye sordu.
TMO’nun açıklamasına rağmen eleştirisini sürdürdü
Ün, TMO’nun “yeni bir karar değil, 2019’daki tarife kontenjanlarının miktar güncellemesi”açıklamasına değinerek şu değerlendirmeyi yaptı: “Eğer amaç sadece yetkiyi güncellemekse,neden bu yetki sürekli ihtiyaç haline geliyor? TMO, bugün ‘ithalat gündemimiz yok’ diyor amageçmişte de benzer açıklamalardan kısa süre sonra ithalat yapıldığını gördük. Sorun yetkidedeğil, ithalatı bir çözüm olarak gören zihniyettedir.”
“Bu anlayışla üretici nefes alamaz”
Açıklamasının sonunda hükümetin tarım politikalarını eleştiren Ün, şu ifadeleri kullandı:“AKP iktidarı döneminde çiftçi ister üretsin ister afet yaşasın, sonuç değişmiyor; ithalat herzaman masada. Bu anlayış sürdükçe ülke tarımında bir arpa boyu yol alamayız. Üreticiyigüçlendiren politikalar yerine ithalat yetkilerini güçlendiren kararlar alındıkça ne çiftçi ne devatandaş rahat nefes alabilir.”