Kırsal Haber

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından paylaşılan verilere göre; çikolata ve kakaolu ürünler,
ayçiçek yağı, bisküvi ve gofret, şekerleme çeşitleri ile makarna ve buğday unu gibi temel gıda
kalemlerini kapsayan hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri sektörü, yılın ilk 9 ayında
toplam 9 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi.

Miktar bazında sektörün ihracatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 5,6 azalış gösterirken; birim ihracat fiyatlarındaki yüzde 10,4’lük artış değer
bazında yüzde 4,2 oranında bir yükseliş getirdi. İhracat sıralamasında, 971,7 milyon dolarlık tutar ve
yüzde 61,7’lik artışla çikolata ve kakao bazlı ürünler ilk sırayı alırken, ikinci sırada yüzde 16,6 artış ve
790,4 milyon dolarlık ihracatla ayçiçek yağı yer aldı. 9 ayda 1,3 milyar dolar ile sektörün en fazla
ihracat yaptığı pazar konumundaki Irak'ta, pazardaki sorunlara bağlı olarak ihracattaki gerileme
yüzde 16,6’a ulaşırken; yüzde 38,8’lik artış sağlanan ABD’ye yapılan ihracat 647,9 milyon dolara
ulaştı. Irak ve ABD’yi, ihracatta öne çıkan diğer ülkeler olarak Suriye, Cezayir ve Suudi Arabistan
izledi. Almanya ile Birleşik Krallık da sektörün en çok ihracat yaptığı ilk 10 ülke arasındaki yerlerini
korudu.

“Sektörümüz yurt içi gıda fiyatlarında dengeleyici bir rol üstleniyor”

Eylül ayı PMI verilerine göre, diğer sektörlerin yeni sipariş almakta zorlandığı bu dönemde üretim
hacmini artırmayı başaran gıda sektöründe istihdam, satın alma hacmi ve stokların da yükseldiğine
dikkat çeken TİM Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektör Kurulu Başkanı Ahmet
Tiryakioğlu şunları söyledi:
“Eylül ayında gıda enflasyonunda gözlemlenen yükseliş, büyük ölçüde taze meyve ve sebze
fiyatlarındaki artışlardan; yani iklim koşulları, kuraklık ve bölgesel zirai don gibi unsurlardan
kaynaklandı. Hububat, bakliyat ve yağlı tohumlar tarafında ise fiyat istikrarının daha dengeli
olduğunu, sektörümüzün yurt için gıda fiyatlarında dengeleyici bir rol üstlendiğini görüyoruz. Bu
süreçte TMO’nun hububat satış fiyatlarını makul seviyelerde açıklaması ve piyasaya yeterli
miktarda ürün arz etmesi, iç piyasadaki dengelenmeye önemli katkı sağladı. Bu adımlar, arzın
sürekliliği açısından hem sektör hem de tüketici nezdinde güven tazeleyen gelişmeler oldu. Temel
önceliğin enflasyonla mücadele olduğu bu dönemde, fiyat istikrarını destekleyen her uygulamayı
memnuniyetle karşılıyoruz. Bununla birlikte, özellikle gübre, akaryakıt ve lojistik giderleri gibi girdi
maliyetlerinin üretim tarafındaki arzın istenen ölçüde artmasını engellediği, üretim bölgeleriyle
tüketim merkezleri arasındaki mesafelerin artması ve gıda zincirinin uzamasının da piyasa
maliyetlerini yukarı çektiği de bir gerçek. Bu noktada hammadde fiyatlarının regülasyonu yanında,
üretim maliyetlerini yönetilebilir hale getirecek destek ve teşvik mekanizmalarının
güçlendirilmeye devam etmesinin kalıcı bir çözüm sunacağını düşünüyoruz.”

“Gıda sanayimizin katma değer üretme gücü yüksek”

Sektörün ihracat birim fiyatlarındaki artışın yüzde 10’u aşmasının, Türkiye’de gıda sanayinin katma
değer üretme gücünü gösterdiğine işaret eden Tiryakioğlu şunları belirtti:
“Tarımsal üretime yönelik desteklerin güçlenmesi ve gıda işletmelerinin üretim kapasitesinin
artması, enflasyonla mücadeleyi destekleyecek biçimde hem iç piyasa istikrarının hem de dış
pazarlardaki rekabetçiliğin gelişmesine katkı sağlayacaktır. Bu noktada verimlilik ve ölçek
ekonomisi, başlıca gündem maddeleri olmalı. Tarımın gelişiminde bilgi ve sermayenin toprakla
buluşması kritik önem taşıyor. Çiftçilerimizde tecrübe, arazi ve ekipman; sanayici ve
ihracatçımızda sermaye, pazar bilgisi ve analiz gücü var. Bu iki birikimin buluştuğu sözleşmeli
üretim modeli, riskleri paylaşarak hem üretimde istikrarı hem de gıda zincirinde sürdürülebilirliği

güçlendirecektir. Bu bütüncül yaklaşımın yerleşmesi, enflasyonla mücadelede kalıcı başarıya katkı
sağlayacaktır.”